Verloopt jouw communicatie op het werk of thuis niet altijd even soepel? Heel menselijk. Maar je kunt er ook voor kiezen om je communicatieve vaardigheden te trainen. Nog niet zeker of een cursus iets voor jou is? Begin dan met deze supertips van Supertrainer.

Wie effectief wil leren communiceren, kan bij Springest honderden communicatietrainingen vinden, maar de beste tips krijg je natuurlijk van de experts. Daarom vroegen we communicatietrainer Tijs Metternich van Supertrainer de meest voorkomende vragen over dit onderwerp te beantwoorden:

Hoe kan ik kort en krachtig leren communiceren? Hoe kan ik meer structuur in een gesprek aanbrengen? En: hoe kan ik beter feedback geven en ontvangen? 

Tijs’ antwoorden vind je hieronder, inclusief communicatietips om meteen in praktijk te brengen.

Spoiler alert: er is helaas geen gouden ei dat voor iedereen werkt. Daarom is het belangrijk om jouw eigen situatie goed te analyseren en verschillende communicatietechnieken uit te proberen. Net zo lang, totdat je iets vindt dat werkt voor jou.

1. Hoe kan ik kort & krachtig leren communiceren?

Kort en krachtig communiceren is iets dat veel mensen willen leren. Niet zo gek, want hoe fijn is het om snel en duidelijk een punt te kunnen maken tijdens een vergadering of discussie?

Bepaalde assumpties spelen mogelijk ook een rol bij deze wens. We krijgen deze vraag namelijk beduidend vaker van mannen dan van vrouwen. Het zou dus goed kunnen dat je een bepaald stereotype beeld hebt van hoe je zou ‘moeten’ communiceren en dat je daaraan probeert te voldoen. 

Waarom wil jij korter en bondiger worden in je communicatie? Wat de reden ook is, het is goed om je eigen doelstelling helder voor ogen te houden. Zo werk je ook makkelijker toe naar resultaat.

Tips voor kort en krachtig communiceren:

1. Communiceer doelgericht. Als we lukraak beginnen met vertellen, slaan we vaak allerlei zijpaden in. We geven dan te veel informatie aan de ander waardoor we hem of haar overspoelen en ons verhaal onduidelijk wordt. Blijf dus bij het onderwerp en houd het beknopt.
2. Gebruik een ‘kapstokje’ voor meer structuur. Hoe meer details je geeft, hoe lastiger het wordt voor de ander om jou te volgen. Maar met een kapstokje maak je dit makkelijker. Dit is eigenlijk niets anders dan een korte samenvatting aan het begin van je gesprek. Bijvoorbeeld: “Hey Danny, goed dat ik je even zie, ik heb zoals je had gevraagd een paar dingen uitgezocht. Ik wil het even met je hebben over het ziekteverzuim van Tibor, de nieuwe sollicitant en de kosten van de opleiding van Imane.” Na dit kapstokje kan je uitgebreider (maar niet te uitgebreid) over elk onderwerp communiceren. Zo zorg je ervoor dat je gesprekspartner weet wat er komt in het gesprek. Dit maakt de informatie makkelijker te behappen.

2. Hoe kan ik leren meer structuur in een gesprek aan te brengen?

Een gebrek aan structuur in je communicatie kan verschillende oorzaken hebben. Weet jij wat de oorzaak is bij jou? Vraag anders ook eens actief om feedback aan collega’s, vrienden of familie.

Soms komt het bijvoorbeeld doordat je de leiding niet durft te pakken. Dit maakt je afhankelijk van de ander voor de richting van het gesprek. Veel mensen vinden bovendien van zichzelf dat ze onvoldoende doelgericht een gesprek ingaan of dat ze te ‘wollig’ praten. Dit kan ook komen doordat ze niet zo goed weten wat ze precies willen zeggen. Maar ook hier geldt weer: meer (details/informatie) is niet altijd beter. 

Tips voor meer structuur in je gesprek:

1. Zorg voor een helder doel. Sta voordat je een gesprek ingaat even kort stil bij het doel dat je voor ogen hebt. Zo creëer je voor jezelf een stip op de horizon tijdens het gesprek. Dit betekent niet dat je het gesprek tot in de puntjes moet voorbereiden, maar een ijkpunt of anker helpt je zeker op weg.
2. Pas de gesprekstechniek ‘LSD’ toe. Dat is minder spannend dan het klinkt; ‘LSD’ staat in dit geval voor ‘Luisteren, Samenvatten, Doorvragen’. Als je deze gesprekstechniek aanhoudt, krijgt het gesprek meer structuur. Dit houdt in dat je eerst luistert naar wat een persoon te vertellen heeft, hier vervolgens een korte samenvatting van maakt en ten slotte hierop doorvraagt. Dit brengt het gesprek naar een dieper niveau. Oefen het zelf maar eens!
3. Vermijd stiltes niet. Wanneer jij de meeste informatie moet overdragen in het gesprek, win je een heleboel door niet alleen samenvattingen, maar ook stiltes toe te voegen. In deze stiltes krijgt de ander de kans om de informatie te verwerken en vragen te stellen ter verduidelijking.

3. Hoe kan ik beter feedback geven en ontvangen?

Deze vraag krijgen we vooral van veel leidinggevenden krijgen, zeker wanneer zij zijn doorgegroeid naar die functie en nu een nieuwe rol spelen in hetzelfde team. 

Bij het geven van feedback zijn we vaak bang om de gevoelens van de ander te kwetsen of om bot over te komen. Daarom drukken we onszelf soms te voorzichtig uit en hebben we achteraf niet het gevoel dat we het probleem écht aangekaart hebben. Ook kan de weerstand uit onzekerheid voortkomen als we niet goed weten hoe we iets moeten overbrengen. 

Stel jezelf dus ook bij dit onderdeel eerst wat kritische vragen over de oorzaak van het communicatieprobleem.

Tips voor feedback geven en ontvangen

1. Zeg wat je wel wilt! Wanneer we feedback geven, focussen we vaak op het gedrag dat we niet willen zien. Dit maakt het lastig, omdat we dan een negatieve boodschap moeten overbrengen en dat doen we nu eenmaal niet graag. Draai het dus om en vertel de ander hoe je het wel zou willen zien. Dit is een stuk duidelijker; zo weet hij of zij direct wat hem of haar te doen staat.
2. Reageer later. Ben jij de ontvanger van de feedback? Zorg er dan voor dat je goed luistert en dat je vragen stelt over wat de ander precies bedoelt. Probeer niet in de verdediging te schieten, maar concentreer je volledig op de inhoud van de boodschap. Je kunt ook vragen of je op een later moment mag reageren. Zo voorkom je dat eventuele emoties de overhand nemen.

Mocht je dit lezen en denken “hey, dat herken ik,” weet dan dat je niet de enige bent. Bovendien zijn alle drie de bovenstaande issues prima te verhelpen. Het belangrijkste is dat je jezelf reflectief opstelt en dat je veel oefent in de praktijk. Effectief communiceren blijft een vaardigheid die je nu eenmaal niet uit een boek leert. Ga dus vooral aan de slag met de bovenstaande tips! 

Heb je daar nog hulp bij nodig? Bekijk de training Effectief communiceren met Tijs van Supertrainer of vergelijk 107 cursussen Communicatie vaardigheden van verschillende aanbieders op Springest.

Voor meer inspiratie kun je ook terecht op onze pagina met alle soorten communicatietrainingen en veelgestelde vragen.